İran Meclisinde çıkarılan yasaya rağmen Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyinin, Buşehr Nükleer Reaktörü ile Tahran Araştırma Merkezi'nde Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerinin denetim yapmasına izin vermesi ülkede tartışmalara yol açtı.
Meclis Başkanı Muhammed Bakır Kalibaf, Mecliste yaptığı açıklamada denetimlere onay verildiğini duyurdu.
Açıklamanın ardından bazı milletvekilleri karara tepki göstererek, bunun ülkenin UAEA ile işbirliğini sınırlandıran mevcut yasaları ihlal ettiğini savundu.
Muhafazakar kimliğiyle bilinen Tahran Milletvekili Kamran Gazenferi, Konseyin Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan başkanlığında aldığı kararın "yasaya aykırı" olduğunu ve konuyu yargıya taşıyacaklarını söyledi.
Bir diğer muhafazakar Milletvekili Emir Hüseyin Sabiti de Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi'ye, UAEA ile varılan anlaşmanın ayrıntılarını açıklaması çağrısında bulundu.
Sabiti, UAEA denetçilerini casus olarak suçladı.
İran Dışişleri Bakanı, UAEA'nın Buşehr'deki nükleer santralde yakıt değişimini denetleyeceğini duyurdu
İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) müfettişlerinin ülkeye girişinin, Buşehr'deki nükleer santraldeki yakıt değişiminin denetlenmesi amacıyla Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyinin kararıyla gerçekleştiğini belirtti.
İran resmi ajansı IRNA'ya göre Erakçi, mecliste çıkarılan yasaya rağmen Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyinin, UAEA müfettişlerinin denetim yapmasına izin vermesi sonrası çıkan tartışmalara dair açıklama yaptı.
Erakçi, bazı milletvekillerinin iddia ettiği gibi meclisin çıkardığı yasanın ihlal edilmediğini ifade ederek, "Meclis tarafından onaylanan yasa, Ajans ile işbirliğini Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyinin kararına bağlıyor. Bu nedenle yasaya göre, Ajans'tan gelen tüm talepler, karara bağlanmak üzere Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyine gönderiliyor." dedi.
İranlı bakan, UAEA müfettişlerinin denetimlerine yeniden izin verilmesine ilişkin, "Buşehr'deki santralin yakıtının değiştirilmesi Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı müfettişlerinin gözetiminde yapılmalıdır. Her türlü işbirliği, İran milletinin çıkarlarına hizmet eden meclisin yasası çerçevesinde yürütülecektir." diye konuştu.
Erakçi, Tahran Araştırma Merkezi'nde de denetime izin verildiğine dair yapılan açıklamalara ise değinmedi.
İran ile UAEA arasında yeni işbirliği modeliyle ilgili anlaşma sağlandığına dair iddiaları da değerlendiren Erakçi, "Henüz kesin olarak onaylanmış bir metin yok. İki taraf arasında bazı görüş alışverişleri yapıldı ve Ajans'ın görüşleri de birkaç kez yazılı olarak sunuldu." ifadelerini kullandı.
Meclisin çıkardığı ve hükümeti "UAEA ile işbirliğini askıya almaya" zorlayan yasa
İran'da Meclis, İsrail ve ABD'nin saldırılarına yol açmakla ve casusluk faaliyetleriyle suçlanan UAEA ile işbirliğinin durdurulmasını öngören bir yasa hazırlamıştı. UAEA Başkanı Rafael Mariano Grossi'nin, İsrail ve ABD'nin İran'ın nükleer tesislerine saldırıları kınamaması da İran'ın büyük tepkisini çekmişti.
Hükümeti, UAEA denetçilerinin ülkeye girişini yasaklamaya ve tüm denetim faaliyetlerini durdurmaya zorlayan yasa, 26 Haziran'da Mecliste çıkarılan yasalar için nihai karar merci Anayasayı Koruyucular Konseyinde de onaylanmıştı.
Hükümetin, özellikle İranlı üst düzey yetkililer tarafından "casus" olarak nitelendirilen UAEA Başkanı Rafael Grossi ile herhangi bir işbirliği yapması da yasayla engellenmişti.
Yasa, İran'ın nükleer haklarının tanınması ve güvenlik garantilerinin sağlanması koşuluyla İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyinin onayıyla yürürlükten kalkacaktı.
Yorum Yazın